15.09.2018 tarihli Resmi Gazetede, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununu “Sermayenin kaybı, borca batık olma durumu” başlıklı 376.Madde uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlendiği bir tebliğ yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Şirket sermayesi ile kanuni yedek akçe toplamının zararlar sebebiyle bir kısmı ya da tamamının kaybedilmesi durumunda, Anonim şirketlerde yönetim kurulu, Limited şirketlerde müdür ya da müdürler kurulu (Yönetim organı), sermaye kaybıyla ilgili bilgilendirmek ve alınması gereken tedbirlerle ilgili önerilerde bulunmak üzere genel kurulu hemen toplantıya çağırmak durumunda.

Özellikle yönetim ya da müdürler kurulu üyelerinin, genel kurulda ibra sorunu yaşamamaları adına, gerek TTK 376.Madde ve gerekse bu madde uygulamasıyla ilgili yayınlanan tebliğde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeleri önemlidir.

Tebliğde, sermaye kayıp oranlarına göre uygulanması gereken usul ve esaslar aşağıdaki gibi olacaktır:

• Sermaye ile kanuni yedek akçe toplamının en az yarısının karşılıksız kalması halinde genel kurul:

Yönetim organı kötü gidişatı önlemek için alınabilecek tedbirleri genel kurula sunar (sermayenin tamamlanması, sermaye artırımı, bazı üretim birimlerinin kapatılması-küçültülmesi, iştiraklerin satılması vb). Genel kurul bu önerileri kabul edebilir ya da farklı önlemler uygulanmasına karar verebilir.

• Sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının en az üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kalması halinde genel kurul:

Sermayenin 2/3 ‘ünün yitirilmesi durumunda, genel kurul aşağıda sayılan 3 tedbirden birine karar vermek durumundadır (Aşağıda belirtilen tedbirlerden birine karar vermemesi halinde şirket kendiliğinden sona erer):

• Kalan 1/3 sermaye ile yetinilmesi: Bu durumda sermaye azaltımı yapılmalıdır.
• Sermayenin tamamlanması: Bu durumda hissedarların tamamı ya da bazıları tarafından kaybedilen sermaye tamamlanır, bu tutarlar bilanço pasifinde “Sermaye Tamamlama Fonu” hesabına alınır ve burada kalır, geri alınamaz, ileride yapılabilecek sermaye artışında avans sermaye ödemesi olarak kabul edilemez.
• Sermayenin artırılması: İki şekilde yapılabilir; ilk yöntemde sermaye, ortaya çıkan zarar kadar azaltılır ve sonra yeniden istenen tutara yükseltilir, ikinci yöntemde sermaye mevcudun üstünde bir tutara yükseltilir (ikinci yöntemde sermayenin en az yarısını karşılayacak tutarın tescilden önce ödenmesi zorunludur)

• Sermaye ile Kanuni Yedek Akçeler Toplamının Tamamının Karşılıksız Kalması (Borca Batıklık (Varlıkların borçları karşılayamaması))

Borçları karşılayacak miktarda varlığın olmaması durumunda yönetim organı, aktiflerin hem işletmenin devamlılığı esasına göre hem de muhtemel satış fiyatları üzerinden bir ara bilanço çıkartır.

Bu bilanço üzerinden aktiflerin şirket alacaklarını karşılamaya yetmediği anlaşılır ve yukarıda 2.maddede belirtilen tedbirlerin genel kurulca alınmaması durumunda, yönetim organı şirketin iflası için mahkemeye başvurur.

Diğer Hükümler:

• Sermaye kaybı veya borca batık durumda olan bir şirket, kaybolan sermayeyi karşılayabilecek tutarda öz varlığa sahip olan başka bir şirketle birleşebilir.
• 01.2023 tarihine kadar, yukarıda belirtilen sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ödenmemiş döviz borçlarından doğan kur farkı zararları dikkate alınmayabilir. 

Dövizin aşırı arttığı bu dönemde, dövizli borçların değerlemesi sonucu oluşan kambiyo zararının dikkate alınmaması iyi olmuş diyebiliriz, sermaye kaybına sebep olan en büyük etkenlerden biriydi çünkü.

Assist Teknoloji